अपार कार्ड: राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरण २०२० मध्ये विविध सुधारणा करण्याचे ठरवले गेले आहे. यामध्ये विद्यार्थ्यांसाठी एक महत्त्वपूर्ण आणि उपयुक्त उपक्रम आहे, तो म्हणजे “अपार कार्ड”. हा कार्ड प्रत्येक विद्यार्थ्याला १२ अंकी युनिक ओळख क्रमांक प्रदान करेल, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांची माहिती एकाच ठिकाणी सुरक्षितपणे संकलित होईल. “अपार” या संकल्पनेचा मूळ उद्देश विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक मार्गदर्शनाच्या सर्व अंगांना एकत्रितपणे आणि अधिक प्रभावी पद्धतीने एकत्र आणणे आहे.
अपार कार्ड म्हणजे काय?
“अपार” ह्या शब्दाचा पूर्णरूप आहे – ऑटोमेटेड पर्मनंट अकॅडमिक अकाउंट रजिस्ट्र्री. याच्या माध्यमातून प्रत्येक विद्यार्थ्याला एक अद्वितीय ओळख क्रमांक (१२ अंकी) दिला जाईल. ह्या ओळख क्रमांकाद्वारे विद्यार्थ्यांची सर्व शैक्षणिक माहिती एकाच ठिकाणी संकलित केली जाईल. यासाठी युनिफाइड डिस्ट्रीक्ट अँड इन्फॉर्मेशन सिस्टीम फॉर एज्युकेशन (UDISE) मध्ये नोंदणी केली जात आहे.
अपार कार्डचे उपयोग
1. एकाच ठिकाणी माहितीचा संचयन: अपार कार्ड विद्यार्थ्याची सर्व शैक्षणिक माहिती डिजिटल स्वरूपात सुरक्षित ठेवते. यामुळे विद्यार्थ्यांचे शाळेतील नोंदी, गुणपत्रिका, प्रमाणपत्रे इत्यादी सर्व एकाच ठिकाणी उपलब्ध होतील.
2. डिजिलॉकरसोबत कनेक्टिव्हिटी: प्रत्येक विद्यार्थ्याच्या अपार कार्डला डिजिलॉकरशी कनेक्ट केले जाईल. डिजिलॉकर ही एक डिजिटल डॉक्युमेंट वॉलेट सेवा आहे, जिथे सर्व कागदपत्रे, प्रमाणपत्रे व शालेय कागदपत्रे सुरक्षितपणे ठेवली जातात.
3. शाळा बदलताना सुलभता: जर विद्यार्थ्याला शाळा बदलायची असेल, तर त्याला नवीन शाळेत सर्व कागदपत्रे पुन्हा जमा करण्याची गरज नाही. डिजिलॉकरमधील कागदपत्रे सहजपणे नवीन शाळेत पोचवता येतील.
4. सुरक्षितता आणि सहज उपलब्धता: डिजिलॉकरच्या माध्यमातून कागदपत्रे डिजिटल स्वरूपात असल्यामुळे त्यांना शोधणे व प्राप्त करणे सोपे होईल. विद्यार्थ्यांना आवश्यक असलेली सर्व शैक्षणिक माहिती एका क्लिकवर मिळू शकेल.
अपार कार्ड कसे बनवायचे?
अपार कार्ड तयार करण्यासाठी विद्यार्थ्यांच्या शाळांना पालकांशी संपर्क साधण्यास सांगितले गेले आहे. विद्यार्थ्यांच्या नोंदणीसाठी आवश्यक माहिती अशी असेल:
यूडीआयएसई नोंदणी क्रमांक
जन्मतारीख
मोबाईल नंबर
आई-वडिलांचे नावे
आधार कार्डवरील नाव
जर विद्यार्थी १८ वर्षांपेक्षा लहान असेल, तर या प्रक्रियेसाठी पालकांची संमती आवश्यक असेल. नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण केल्यावर, अपार कार्ड डिजिलॉकरशी जोडले जाईल.
डिजिलॉकर म्हणजे काय?
डिजिलॉकर ही एक डिजिटल भारत उपक्रमाअंतर्गत सुरू केलेली सेवा आहे. यावर नागरिक आपली महत्त्वाची कागदपत्रे आणि प्रमाणपत्रे सुरक्षित ठेवू शकतात. डिजिलॉकर क्लाउडवर आधारित आहे, ज्यामुळे वापरकर्त्यांना आपल्या कागदपत्रांचा ऍक्सेस त्यांच्याकडे कुठेही आणि कधीही असतो. विद्यार्थ्यांसाठी हे विशेषतः उपयुक्त ठरते, कारण सर्व शैक्षणिक कागदपत्रे डिजिलॉकरमध्ये साठवली जातात आणि ती लहान आणि मोठ्या प्रत्येक शैक्षणिक संस्थेत वापरता येतात.
अपार कार्ड आणि डिजिलॉकरच्या साहाय्याने विद्यार्थ्यांची शैक्षणिक माहिती अधिक पारदर्शक, सुलभ आणि सुरक्षित बनवली जाईल. एक देश, एक विद्यार्थी ओळख ह्या संकल्पनेचा भाग म्हणून हा उपक्रम विद्यार्थ्यांच्या भविष्याला एक नवा दिशा देईल.
- केंद्रीय अर्थसंकल्प 2025: 12 लाख रुपयांपर्यंतचे उत्पन्न करमुक्त, नवीन कर प्रणालीत मोठी सवलत
- अल्लू अर्जुनच्या घरावर हल्ला: वादग्रस्त घटनांमुळे सुपरस्टारने घेतला मोठा निर्णय
- जैसलमेरमध्ये जीएसटी परिषदेची बैठक; दरांमध्ये महत्त्वाचे बदल, महागाईचा भार वाढला
- तुम्ही पाहायलाच हवेत: 2024 चे 10 दमदार हिंदी सिनेमे
- मुंबई आणि टीम इंडियाला अलविदा, पृथ्वी शॉ या देशासाठी खेळणार विश्वचषक!