कुणबी प्रमाणपत्र मिळवण्यासाठी अर्ज कसा करावा?
महाराष्ट्र सरकारने मराठा समाजासाठी कुणबी प्रमाणपत्र देण्याबाबत महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. आंदोलनकर्ते मनोज जरांगे पाटील यांच्या आंदोलनानंतर शासनाने हैदराबाद गॅझेटिअर 1921 आणि 1931 मधील नोंदी विचारात घेऊन मराठा समाजाला कुणबी म्हणून मान्यता देण्याचा मार्ग मोकळा केला आहे.
सरकारचा नवा जीआर काय सांगतो?
- हैदराबाद गॅझेटिअरमधील कुणबी (कापू) नोंदी प्रमाणपत्रासाठी आधार मानल्या जातील.
- गावागावात तीन सदस्यीय समिती स्थापन केली जाणार असून यात ग्राम महसूल अधिकारी, ग्रामपंचायत अधिकारी आणि सहाय्यक कृषी अधिकारी असतील.
- समिती अर्जदारांची चौकशी करून योग्य व्यक्तींना कुणबी प्रमाणपत्र देणार आहे.
अर्ज करण्यासाठी आवश्यक अटी
- अर्जदार मराठा समाजातील असावा.
- 13 ऑक्टोबर 1975 पूर्वी त्या गावात किंवा स्थानिक क्षेत्रात राहत असल्याचा पुरावा/प्रतिज्ञापत्र सादर करणे बंधनकारक.
- जर अर्जदाराकडे जमिनीचा मालकी हक्क नसला, तरीही नातेसंबंधीय व्यक्तीकडे कुणबी प्रमाणपत्र असल्यास अर्जदाराला प्रमाणपत्र मिळू शकते.
कुणबी प्रमाणपत्रासाठी आवश्यक कागदपत्रे
- अर्जदाराचा आधार कार्ड / मतदान ओळखपत्र
- राहण्याचा पुरावा (जुनी नोंद, 1975 पूर्वीचे दाखले)
- जातीचा दाखला (असल्यास)
- कौटुंबिक नातेसंबंध सिद्ध करणारी कागदपत्रे
- प्रतिज्ञापत्र (गावात वास्तव्य असल्याचे प्रमाणित करणारे)
अर्ज प्रक्रिया
- संबंधित तहसील कार्यालयात अर्ज सादर करावा.
- अर्जासोबत सर्व कागदपत्रे जोडावीत.
- गावातील तीन सदस्यीय समिती अर्जाची पडताळणी करेल.
- चौकशी अहवाल सकारात्मक असल्यास अर्जदाराला कुणबी प्रमाणपत्र जारी केले जाईल.
महत्वाचे मुद्दे
- कुणबी प्रमाणपत्र मिळाल्यास मराठा समाजातील व्यक्तींना ओबीसी आरक्षणाचा लाभ मिळू शकतो.
- शासनाने हा निर्णय ऐतिहासिक आंदोलन लक्षात घेऊन घेतला असून त्यामुळे मोठ्या प्रमाणात अर्ज दाखल होण्याची शक्यता आहे.
- गावपातळीवर समित्या स्थापन झाल्यामुळे प्रक्रिया सोप्या आणि पारदर्शक पद्धतीने होईल.
✅ निष्कर्ष:
महाराष्ट्र सरकारच्या या निर्णयामुळे मराठा समाजाला आरक्षणाच्या दृष्टीने मोठा दिलासा मिळाला आहे. आता कुणबी प्रमाणपत्रासाठी अर्ज करताना आवश्यक कागदपत्रांची पूर्तता करून सहजतेने प्रमाणपत्र मिळवता येणार आहे.