फळांची साल : आरोग्याचा खजिना

phalanchi-saal-arogyacha-khajina

आपण फळं खाण्याआधी बहुतेक वेळा त्यांच्या साली काढून टाकतो. मात्र, फळांच्या सालीत दडलेली पोषणमूल्यं आरोग्यासाठी अमूल्य ठरू शकतात. अलीकडच्या संशोधनांनुसार आणि आहारतज्ज्ञांच्या मतानुसार, अनेक फळांच्या साली अँटिऑक्सिडंट्स, फायबर्स, जीवनसत्त्वे आणि खनिजांनी परिपूर्ण असतात. योग्यरित्या धुतलेली आणि सेंद्रिय पद्धतीने उगम पावलेली फळं सालीसकट खाल्ल्यास शरीरासाठी अधिक फायदेशीर ठरतात.

साल आणि त्याचे फायदे:

🔹 सफरचंदाची साल:
सफरचंदाच्या सालीमध्ये क्वेसेंटिन नावाचे अँटिऑक्सिडंट आढळते, जे रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते आणि सूज नियंत्रणात ठेवण्यास मदत करते.

🔹 बटाट्याची साल:
बटाट्याच्या सालीत पोटॅशियम, लोह आणि विटॅमिन C भरपूर प्रमाणात असते. ही साल हाडांचे आरोग्य आणि रक्तदाब नियंत्रित ठेवण्यात उपयोगी ठरते.

🔹 काकडीची साल:
काकडीच्या सालीमध्ये अविघटनशील फायबर असते, जे पचनक्रिया सुधारते आणि बद्धकोष्ठता टाळते.

🔹 केळ्याची साल:
केळ्याच्या सालीत ट्रिप्टोफॅन नावाचे अमिनो आम्ल असते, जे सेरोटोनिनमध्ये रूपांतरित होते. हे हॉर्मोन मानसिक आरोग्यासाठी लाभदायक असून आनंद वाढवतो. याशिवाय, सालीत ल्युटीन नावाचे अँटिऑक्सिडंट असते, जे डोळ्यांचे आरोग्य सुधारते.

🔹 कलिंगडाची साल:
कलिंगडाच्या सालीचा पांढरा भाग सिट्रुलिन नावाच्या घटकाने समृद्ध असतो. यामुळे रक्ताभिसरण सुधारते आणि हृदयाचे आरोग्य टिकवण्यास मदत होते.

🔹 गाजर, बीट, रताळं:
या साली फायबर्सनी भरपूर असून त्यात अँटी-इंफ्लेमेटरी गुणधर्म असतात. शरीरातील विषारी घटक बाहेर टाकण्यासाठी फायदेशीर.

🔹 किवीची साल:
किवीच्या सालीत अँटीबॅक्टेरियल गुणधर्म असतात. मात्र तिची रासवट चव काहींना न आवडणारी असते, त्यामुळे साखरविरहित सॉस किंवा स्मूदीत ती घालून खाल्ली जाऊ शकते.

महत्वाचे लक्षात ठेवण्यासारखे:

• सालीसकट फळं खाण्यापूर्वी ती चांगल्या प्रकारे धुणे अत्यावश्यक आहे.
• रासायनिक खतांनी उगम पावलेली फळं सालीसकट खाणं टाळावं. शक्य असल्यास सेंद्रिय फळं निवडावीत.
• काही साली गडद किंवा कडक असतात, त्यांना वाफवून किंवा स्मूदीत वापरल्यास पचायला सुलभ होतात.

निष्कर्ष:
फळांची साल म्हणजे आरोग्याचा नैसर्गिक खजिना आहे. केवळ फळांचा गरच नव्हे, तर साल सुद्धा शरीरासाठी पोषणदायी ठरते. म्हणूनच पुढच्या वेळी सफरचंद, केळं, बटाटा किंवा काकडी खाल्ल्यावर त्यांची साल फेकण्याआधी थोडा विचार करा. सेंद्रिय, स्वच्छ आणि सालीसकट फळं खाण्याचा सवय लावून आरोग्याकडे एक सकारात्मक पाऊल टाका.