आरोग्य विभागाच्या अधिकारी मोठ्या प्रमाणावर डेंग्यूच्या रुग्णांची संख्या कमी झाल्याचा दावा करत असतानाही, हरियाणामध्ये डेंग्यूच्या नवीन रुग्णांच्या संख्येत लक्षणीय वाढ झालेली आहे, जी गेल्या वर्षाच्या तुलनेत जास्त आहे. या वाढत्या प्रकोपामुळे आरोग्य विभागाला अतिरिक्त प्रतिबंधात्मक उपाययोजना करण्याची आवश्यकता भासली आहे.
प्रमुख जिल्ह्यांमध्ये डेंग्यूचा वाढता प्रकोप
पंचकुला हे जिल्हे डेंग्यूने सर्वाधिक प्रभावित झालेले आहे, त्यानंतर हिसार, गुरुग्राम, कुरुक्षेत्र, कर्नाल, रेवारी, सोनीपत आणि फरीदाबाद हे जिल्हे आले आहेत. विशेषतः जीटी रोड पट्टीवर असलेल्या जिल्ह्यांमध्ये डेंग्यूचे रुग्ण लक्षणीय प्रमाणात वाढले आहेत, ज्यामुळे हिसार आणि पंचकुला या ठिकाणी डेंग्यूचे हॉटस्पॉट बनले आहेत. या प्रकोपामुळे काही रुग्णांचा मृत्यू देखील झाला आहे, ज्यात हिसार येथील अग्रोहा मेडिकल कॉलेजमधील एका तरुण रुग्णाचा समावेश आहे.
या चिंताजनक परिस्थितीला तोंड देण्यासाठी, हरियाणा आरोग्य विभागाने त्याच्या उपाययोजना वाढवल्या आहेत. आरोग्य विभागाने घराघरात तपासणी केली असून 30 ऑक्टोबर 2024 पर्यंत 35.6 दशलक्ष घरांचा दौरा केला असून, 1.8 लाख घरांमध्ये डेंग्यूचे लार्वा आढळले आहेत. धुर फवारणी आणि जलाशयांमध्ये गॅम्बुसिया मासे सोडण्यासारख्या उपाययोजना केल्या जात आहेत.
डेंग्यूचे सांख्यिकी: वार्षिक सारांश
हरियाणामध्ये डेंग्यूचे रुग्ण वर्षभरात वेगवेगळ्या प्रमाणात असतात. गेल्या दशकातील सर्वाधिक डेंग्यूचे रुग्ण 2021 मध्ये 11,836 होते, त्यानंतर 2022 मध्ये 8,996 आणि 2023 मध्ये 8,081 रुग्ण नोंदवले गेले. 2024 मध्ये, आतापर्यंत 327 रुग्णांची पुष्टी झाली आहे, त्यात चार मृत्यू नोंदवले गेले आहेत, तरी आरोग्य अधिकाऱ्यांचा असा अंदाज आहे की मृत्यूची संख्या प्रत्यक्षात अधिक असू शकते, कारण अनेक रुग्ण प्रायव्हेट रुग्णालयांमध्ये उपचार घेतात आणि ते सरकारला माहिती देत नाहीत. राज्यात मृत्यूचे प्रमाण 2016 पासून कमी झाले आहे.
सार्वजनिक आरोग्याच्या आव्हानांचा आणि संसाधनांचा तुटवडा
आरोग्य विभागाच्या प्रयत्नांना अनेक आव्हाने तोंड देत आहेत. अनेक रहिवासी प्रायव्हेट रुग्णालये आणि लॅब्स वापरणे पसंत करतात, ज्यामुळे रुग्णांची संख्या कमी दाखवली जात आहे. याव्यतिरिक्त, अनेक ठिकाणी स्वच्छतेचा अभाव आणि डेंग्यूच्या मच्छरांच्या प्रजनन स्थळांचा वाढलेला प्रसार एक मोठे आव्हान आहे. कर्नाल येथील सोणिया शर्मा आणि आदित्य भारद्वाज यांनी या समस्यांबद्दल तक्रार केली आहे, ज्यात गटारी सफाई आणि कचरा संकलनाचे अपयश समाविष्ट आहे.
आरोग्य विभागातील प्रमुख पदे अनेक महिन्यांपासून रिक्त आहेत, ज्यामुळे आरोग्य सेवा व्यवस्थापनावर नकारात्मक परिणाम झाला आहे. सिव्हिल सर्जन आणि प्रिंसिपल मेडिकल ऑफिसर (PMO) पदे महिनोंपासून रिक्त आहेत, ज्यामुळे डेंग्यूच्या प्रकोपाला तोंड देण्यास अडचण येत आहे.
आरोग्य अधिकाऱ्यांची उपाययोजना
डेंग्यूच्या रुग्णांची संख्या वाढत असल्यामुळे आरोग्य अधिकाऱ्यांनी एकाधिक उपाययोजना घेतल्या आहेत. यामध्ये तात्काळ ताप तपासणी, जलाशयांमध्ये लार्वीसाठी कीटकनाशक फवारणी, आणि मच्छर नियंत्रण कार्यक्रमांचा समावेश आहे. दिल्ली नगर निगम (MCD) आणि इतर स्थानिक प्राधिकरण मच्छरांच्या प्रजनन स्थळांचे व्यवस्थापन आणि त्यांचे नियंत्रण करण्यासाठी काम करत आहेत.
बीजेपी आमदार जगमोहन आनंद यांनी नुकतीच आरोग्य अधिकाऱ्यांसोबत बैठक घेतली, ज्यामध्ये डेंग्यूच्या वाढत्या प्रकोपाची आणि रिक्त आरोग्य विभागाच्या पदांची चर्चा केली. आमदारांनी मुख्यमंत्री नायब सैनी यांना या पदांची माहिती देण्याचे आश्वासन दिले, जे आगामी छट पूजा उत्सवासाठी कर्नाल येणार आहेत.
दिल्लीतील परिस्थिती
हरियाणाच्या शेजारी असलेल्या दिल्लीमध्ये देखील डेंग्यूचा प्रकोप वाढला आहे. 2 नोव्हेंबर 2024 पर्यंत दिल्लीमध्ये 4,061 डेंग्यूचे रुग्ण नोंदवले गेले आहेत, त्यात ऑक्टोबर महिन्यात 2,431 रुग्णांचा समावेश आहे. दिल्ली म्युनिसिपल कार्पोरेशन (MCD) ने चेतावणी दिली आहे की तापमान कमी झाल्यामुळे मच्छर घरांमध्ये आश्रय घेऊ शकतात, ज्यामुळे पुढील काही आठवड्यांत डेंग्यूचा प्रकोप वाढू शकतो. त्यांनी नागरिकांना मच्छरांच्या प्रजनन ठिकाणांचे व्यवस्थापन करण्याची विनंती केली आहे.
हरियाणा आणि दिल्लीमध्ये डेंग्यूच्या प्रकोपाचा वाढता प्रपंच दर्शवितो की, सार्वजनिक आरोग्याच्या दृष्टीने मच्छरजन्य रोग एक मोठे आव्हान आहे. मच्छरांच्या प्रजनन स्थळांचे नियंत्रण, योग्य आणि वेळेवर अहवाल सादर करणे, तसेच संसाधनांची योग्य वापर यासाठी सरकारच्या हस्तक्षेपासोबतच समाजाच्या सक्रिय सहभागाची आवश्यकता आहे. यासाठी नगरपालिका व्यवस्थापन आणि सार्वजनिक जागरूकतेची आवश्यकता आहे, ज्यामुळे या रोगांचा प्रकोप कमी केला जाऊ शकेल.
- केंद्र सरकारचा नवीन आदेश: आता दोन हेल्मेट अनिवार्य, नवीन दुचाकीसोबतच मिळणार
नवी दिल्ली– केंद्र सरकारने देशातील रस्ते सुरक्षेच्या दृष्टीने महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. नवीन नियमांनुसार, प्रत्येक नवीन दुचाकी वाहनाच्या विक्रीवेळी दोन BIS प्रमाणित हेल्मेट देणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. एक चालकासाठी आणि एक मागे बसणाऱ्या प्रवाशासाठी. काय आहे नवा नियम? रस्ते परिवहन आणि महामार्ग मंत्रालयाने 23 जून 2025 रोजी एक मसुदा अधिसूचना जाहीर केली. त्यानुसार, मोटार … Read more - 📱 फोन चार्ज केल्यानंतर काढलं, पण बंद नाही केलं? जाणून घ्या किती वीज वापरली जाते!
आजच्या डिजिटल युगात स्मार्टफोन हे आपल्या जीवनाचा अविभाज्य भाग बनले आहेत. आपण दिवसातून अनेक वेळा आपला मोबाईल चार्ज करतो. पण तुम्ही कधी विचार केला आहे का – फोन पूर्ण चार्ज झाल्यावर तो प्लगमध्येच ठेवला, पण बंद केला नाही, तर किती वीज खर्च होते? 🔌 चार्जिंगनंतरही वीज वापर होते का? होय. फोन पूर्ण चार्ज झाल्यानंतरसुद्धा, जर … Read more - TVS Sport 110: भारतात सर्वाधिक मायलेज देणारी बजेट बाइक!
TVS Sport 110 ही भारतातील एक लोकप्रिय कम्यूटर बाइक आहे, जी उत्कृष्ट मायलेज, विश्वासार्ह परफॉर्मन्स आणि कमी देखभाल खर्चामुळे ग्राहकांचे लक्ष वेधून घेते. ‘मायलेज का बाप’ म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या या बाइकने अनेक ग्राहकांची पहिली पसंती मिळवली आहे. इंजिन आणि परफॉर्मन्स ही बाइक 109.7cc च्या BS6 Duralife इंजिनसह येते, जे 8.1 bhp पॉवर आणि 8.7 Nm … Read more - जुलै 2025 मधील टॉप 5 Apple iPhones – सर्वोत्तम मॉडेल्स जाणून घ्या!
2025 मध्ये Apple ने पुन्हा एकदा स्मार्टफोन मार्केटमध्ये वर्चस्व गाजवलं आहे. iPhone 16 सिरीजमध्ये प्रत्येक प्रकारच्या वापरकर्त्यांसाठी काहीतरी खास आहे – परफॉर्मन्स, कॅमेरा, बॅटरी किंवा बजेट. जर तुम्ही iPhone घेण्याचा विचार करत असाल, तर हा लेख तुमच्यासाठी उपयुक्त ठरेल. 1. iPhone 16 – सर्वोत्कृष्ट बॅलन्स्ड iPhone iPhone 16 हा 2025 मध्ये सर्वाधिक विकला गेलेला iPhone … Read more - भारतामध्ये सर्वाधिक लोकप्रिय टॉप ५ Vivo 5G स्मार्टफोन, शेवटचा तर आहे फ्लॅगशिप लेव्हलचा पण किंमत?
2025 मध्ये भारतामध्ये 5G स्मार्टफोनची मागणी झपाट्याने वाढत आहे आणि Vivo कंपनीने विविध किंमत श्रेणींमध्ये उत्कृष्ट मोबाईल्स उपलब्ध करून देत बाजारात आपली वेगळी छाप पाडली आहे. बजेटमधील यंत्रणा असो किंवा प्रीमियम फोटोग्राफी फोन, Vivo कडे सर्वांसाठी पर्याय आहेत. जर तुम्ही नवीन 5G स्मार्टफोन घेण्याचा विचार करत असाल, तर ही यादी तुमच्यासाठीच आहे — भारतामधील सर्वाधिक … Read more