चीनमधील वैज्ञानिकांनी अलीकडेच एक आश्वासक आणि क्रांतिकारक संशोधन सादर केले आहे — “Bone Glue” नावाचं बायोमटेरियल, जे तुटलेलं हाड केवळ २ ते ३ मिनिटांत जोडू शकतं. हा पदार्थ फक्त त्वरीत काम करणाराच नाही, तर शरीरासाठी सुरक्षित आणि पर्यावरणपूरकही आहे — पूर्णपणे बायोडिग्रेडेबल असून सुमारे सहा महिन्यांत तर शरीरात विरघळून जातो.
शोध कसा झाला
वैज्ञानिकांनी “Bone 02” हे नाव दिलेलं हे बायोमटेरियल तयार करण्यापूर्वी अनेक प्रेरणा स्रोतांचा अभ्यास केला — त्यात मुख्यत्वे सीप आणि पाण्याच्या लाटा यांसारख्या नैसर्गिक घटकांचा समावेश होता. या घटकांमुळे पदार्थाला जबरदस्त चिकटपणा येऊ शकतो, अगदी पाण्याच्या किंवा रक्ताच्या प्रवाहात असतानाही.
प्रमुख वैशिष्ट्ये
वैशिष्ट्य माहिती चिकटपणा वेळ तुटलेलं हाड २–३ मिनिटांत जोडू शकतं. सुरक्षितता बायोसेफ; शरीरासाठी हानिकारक नाही. शक्ती २०० किलो पेक्षा जास्त वजन सहज सहन करू शकतो. बायोडिग्रेडेशन सुमारे सहा महिन्यांमध्ये शरीरात नैसर्गिकरीत्या विरघळतो. धातूचे इम्प्लांट कमी पारंपारिक धातूच्या शिक्क्यांची किंवा प्लेट्सची गरज नाही; त्यामुळे दुसरी शस्त्रचिकित्सा कमी होईल.
महत्त्व आणि परिणाम
- शस्त्रचिकित्सा करण्याची वेळ मोठ्या प्रमाणावर कमी होणार आहे.
- रुग्णालयात राहण्याचा कालावधी आणि पुनर्प्राप्तीची वेळ कमी होऊ शकेल.
- धातूच्या इम्प्लांट्समुळे उद्भवणाऱ्या समस्या (जसे की संक्रमण, शरीरातील प्रतिक्रिया) टाळता येतील.
- आरोग्य व्यवस्थेसाठी आर्थिक दृष्ट्या परवडणारे ठरू शकते, कारण लागणारा स्ट्रक्चर साधारण आणि वापर सोपा आहे.
आव्हाने व पुढील पावले
अद्याप हे उत्पादन विविध अवस्थांमध्ये तपासण्यात येत आहे. काही महत्वाचे मुद्दे पुढीलप्रमाणे:
- दीर्घकालीन प्रभाव: शरीरात हे पूर्णपणे विरघळल्यानंतर काय प्रतिक्रिया दिसेल हे पाहणे आवश्यक आहे.
- विविध प्रकारच्या हाडांच्या फ्रॅक्चरवर हे किती प्रभावी ठरते – जसे स्नायूंच्या भोवती, जाड हाडे, लहान हाडे इत्यादींवर.
- संशोधन व नियामक मान्यता (clinical trials, regulatory approvals) प्रक्रियेतील भिन्न देशांमध्ये आवश्यक असण्याची शक्यता.
निष्कर्ष
चीनचा हा “Bone Glue” संशोधन मानवी आरोग्य क्षेत्रात एक मोठा टप्पा ठरू शकतो. तुटलेलं हाड लगेच जोडता येणं, धातूची गरज कमी होणं आणि शरीरासाठी व पर्यावरणासाठी अधिक अनुकूल असणं या सारख्या गुणांच्या आधारे हा शोध भविष्यात अर्थोपेडिक शस्त्रचिकित्सेत क्रांती घडवू शकतो.