पछाडल्या गेलेल्या इतिहासाला उजेडात आणण्याच्या प्रयत्नात, दिग्दर्शक विवेक अग्निहोत्री यांनी नवं पाउल टाकतं ‘द बंगाल फाईल्स’ या त्यांच्या आगामी चित्रपटाबाबत पश्चिम बंगालच्या मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी यांच्याकडे ‘बंदी घालू नका’ अशी करुण विनंती केली आहे .
चित्रपटाची पार्श्वभूमी:
‘द बंगाल फाईल्स’ हा फाइल्स ट्रिलॉजीचा तिसरा भाग असून, 1946 मधील गेल्या 1946 च्या भडक हिंसाचार – डायरेक्ट अॅक्शन डे आणि नोआखाली दंगे यांतील घटनेला समर्पित आहे . उक्त चित्रपटात, गोपाळ पाठा या ऐतिहासिक व्यक्तिमत्त्वाच्या वंशजांनी चित्रपटातील त्याच्या वर्णनाच्या विरोधात तक्रार नोंदवली आहे. त्यांच्या मते चित्रपटात तो मुस्लिम-विरोधी ‘कसाई’ (butcher) म्हणून दाखवला गेला आहे, जे व्यक्तिमत्त्वाच्या प्रतिमेला हानीकारक ठरू शकते .
नॅरेटिव्हची लढाई:
– अग्निहोत्रींची बाजू:
चित्रपटातून इतिहासाला ‘उजेडात आणणे’ हे त्यांचे ध्येय आहे; तो एक कलात्मक कथानक आणि ऐतिहासिक चिंतनाचा दृष्टिकोन आहे .
– कुटुंबाचा विरोध:
गोपाळ पाठाचे नातू संतनु मुखर्जी यांनी चित्रपट निर्मात्याला कायदेशीर नोटीस दिली असून, त्यांच्या म्हणण्यानुसार तो गरीब आणि आदरणीय व्यक्तिमत्त्व म्हणून गौरवले जायचे; मात्र चित्रपटाने त्यांच्या प्रतिष्ठेला धक्का पोहोचविला आहे .
राजकीय दबावाचं कथन आणि चित्रपट रिलीजच्या भविष्यातील अडचणी:
– अग्निहोत्रींनी म्हटले आहे की, थिएटर मालकांना राज्यात राजकीय दबावाखाली येण्याचं भीती वाटते, ज्यामुळे चित्रपटाचे अनौपचारिकपणे बंदी घालली जाऊ शकते, अशी चिंता त्यांनी व्यक्त केली आहे .
– पूर्वनिर्देशाच्या आधीच्या काही दिवसांत, अ‍ॅडव्हान्स बुकिंगमध्ये ₹4.81 लाखाची विक्री झाली होती, जी अपेक्षेपेक्षा कमी होती—हे चित्रपटाच्या प्रारंभिक कमाईवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित करते .
निष्कर्षात्मक विचार:
१. ‘द बंगाल फाईल्स’ एक प्रेक्षकांना विचार करायला लावणारं, ऐतिहासिक संवेदना उठवणारं चित्रपट आहे.
२. कलात्मक स्वतंत्रता आणि अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याबाहेर, हे ऐतिहासिक सत्य आणि कौटुंबिक प्रतिष्ठा यांच्यातला तणावतून निर्माण झालेलं एक संवेदनशील संघर्ष आहे.
३. चित्रपटाच्या नियत रिलीजच्या अगोदर कायदेशीर, राजकीय आणि सामाजिक अडचणींचा सामना करावा लागतो आहे.