महाराष्ट्रातील सांगली जिल्ह्यातील तासगाव तालुक्यातील पेड गावात एका अनपेक्षित प्रसंगाने धक्का दिला आहे. मानवी आणि वन्यजीव संघर्षाचा हा एक प्रकार आहे ज्यात एक बिबट्या शिकारी कोंबड्यांच्या खुराड्यात अडकला. या घटनेमुळे गावकरी अनेक तास सतर्क होते, दरवाजा बंद केला, आणि शेवटी वनविभागाने हस्तक्षेप करून प्राण्याला सोडले.
घटना कशी घडली?
- स्थळ व वेळ: पेड गाव, विठ्ठलनगर परिसरात, मध्यरात्री. कोंबड्यांच्या आवाजामुळे गावकरी जागे झाले.
- शीळणीची तयारी: बिबट्या शिकारीला शिकार करण्याच्या हेतूने कोंबड्यांच्या खुराड्याकडे आकर्षित झाला. त्याला वाटलं की सहज शिकार होईल, पण उलट त्याचाला अडचणीत अडकावे लागली.
- गावकऱ्यांची प्रतिक्रिया: आवाज ऐकून गावकरी खुराड्याजवळ गेले. बिबट्याने बाहेर पडण्याचा प्रयत्न केला परंतु कोंबड्यांनी ओरड सुरू केली. गावकऱ्यांनी खुराड्याचा दरवाजा बंद करून बिबट्याला अडवलं.
- वनविभागाचा हस्तक्षेप: घटना याबाबत वनविभागाला माहिती देण्यात आली. विभागीय अधिकारी ताबडतोब दाखल झाले आणि बिबट्याला ताब्यात घेतलं, नंतर त्याला त्याच्या नैसर्गिक अधिवासात सोडण्यात आलं.
होरपळलेली नुकसान
कोंबड्यांच्या हल्ल्यामुळे सुमारे २० ते २५ कोंबड्या ठार ठेवल्या गेल्या. गावातील लोकांसाठी हे मोठं आर्थिक नुकसान ठरलं आहे. अडचणीची परिस्थिती निर्माण झाली आहे की अशा घटनांमुळे लोकं आणि वन्यजीव यांच्यातील संघर्ष वाढू शकतो.
पर्यावरणीय आणि सामाजिक पैलू
- वन्यजीव संरक्षणातील आव्हान: शिकारीचा उद्देश शिकार असला तरी बिबट्या खुराड्यात अडकणे हे त्यांच्यासाठी धोकादायक आहे. वन्यजीवांच्या अधिवासाचे संरक्षण व नागरी भागात त्यांची उपस्थिती संतुलित ठेवणे गरजेचं आहे.
- गावकऱ्यांचा दृष्टीकोन: कोंबडी हानी झाली असल्याने गावकऱ्यांमध्ये संताप निर्माण झाला असावा. एवढंच नाही, तर त्यांच्या सुरक्षिततेचा प्रश्नदेखील अधोरेखित झाला आहे.
- सभ्य समन्वयाची गरज: अशी घटना पुन्हा होऊ नये म्हणून वनविभाग, स्थानिक ग्रामपंचायत आणि नागरिक यांच्यात संवाद आवश्यक आहे. तसेच जागरूकता वाढवण्यासाठी वृत्तपत्रे, सामाजिक मीडिया व स्थानिक बैठका यांचा उपयोग करावा.
पुढे काय करायला हवे?
- जागरूकता मोहिमा: वन्यप्राणी आणि मानवांमधील मर्यादा काय आहेत हे ग्रामीण भागातील लोकांना समजावून सांगायला हवे.
- अॅक्सिडेंटल हल्ल्यापासून बचाव: उद्यामध्ये किंवा घरजवळील प्राणीठाणं सुरक्षित पद्धतीने ठेवलं पाहिजे, खुराडे, गेट्स मजबूत असावेत.
- वन विभागाची जलद प्रतिसाद व्यवस्था: अशा तातडीच्या परिस्थितीत वनविभागाला तत्काळ येता यायला सक्षम असावी.
- अधिवासी प्रदेशांची ओळख व संरक्षण: बिबट्याचं अधिवास म्हणजे जंगल, झाडी व पाणी स्रोत असलेल्या भागांची सुरक्षितता सुनिश्चित केली पाहिजे.