तालिबानच्या पुनरागमनाच्या चौथ्या वर्षगाठ निमित्त काबूलमध्ये रंगलेले दृश्य आणि त्याचा प्रभाव
१५ ऑगस्ट २०२५ रोजी अफगाणिस्तानच्या राजधानी काबूलमध्ये तालिबानने सत्ता हस्तगत केल्याच्या चार वर्ष पूर्ण झाले. या वर्षगाठ निमित्त सरकारने विशेष सार्वजनिक कार्यक्रम आयोजित केले, ज्यामध्ये हेलिकॉप्टरद्वारे फूलांची वर्षावणी आणि क्रीडा प्रदर्शनांचा समावेश होता. मात्र, महिलांना या कार्यक्रमात सहभागी होण्यास पूर्णपणे बंदी घातली गेली, ज्यामुळे अनेकांनी ती घटना “इतिहासातील एक जखम” म्हणून वर्णिली.
तालिबानने घोषणा केली की या वर्षगाठाला त्यांनी फुलांची “एअर शो” स्वरुपात वर्षावणी करणार आहेत ज्यासाठी संरक्षण मंत्रालयाच्या हेलिकॉप्टरचा वापर करण्यात आला.
महिलांची सहभागिता पूर्णपणे तात्काळ बंद करण्यात आली—कार्यक्रमातील काही ठळक ठिकाणी महिलांना प्रवेश नाकारण्यात आला, कारण पार्क व सार्वजनिक ठिकाणी त्यांना जानेवारी २०२२ पासून बंदी आहे.
घरगुती आणि परदेशी महिलांनी तालिबानच्या या धोरणाचा विरोध म्हणून बंददरांमधून नेतृत्व करणाऱ्या “युनायटेड अफगाणी महिला मुक्ती चळवळीने” उत्तरपूर्वातल्या ताखर प्रांतात आणि इस्लामाबादमध्ये अंतर्गत निदर्शने आयोजित केली. त्यांनी या दिवसाला “इतिहासातील एक जखम” असे संबोधले.
तालिबानचे सर्वोच्च नेता हिबतुल्ला अखुंडझादा यांनी उत्सवाच्या दिवशी “श्रेय न मानणाऱ्यांना ईश्वराची शिक्षा” याची धमकी दिली. त्यांच्या म्हणण्यानुसार, शरियत कायदा हा भ्रष्टाचार, दुराचार आणि असभ्यता यापासून बचाव करणारा देवाचा आशीर्वाद आहे, ज्याबद्दल कृतज्ञता दाखवणं प्रत्येक अफगाण नागरिकाची धर्मीय जबाबदारी आहे.
या वाढदिवसाच्या जयंतीचा आंतरराष्ट्रीय पातळीवरही गडगा उठला. संयुक्त राष्ट्र, आंतरराष्ट्रीय न्यायालय आणि विविध मानवाधिकार संघटना यांनी तालिबानच्या महिलांवरील व मनुष्यतेच्या अधिकारांवरील दबावावर काटेकोर टीका केली आहे.