पुणे महानगर परिवहन महामंडळ (पीएमपी) सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्थेच्या आधुनिकीकरणासाठी मोठे पाऊल उचलत असून, शहरात तब्बल १७०० स्मार्ट बसथांबे बीओटी (बांधा, वापरा आणि हस्तांतरित करा) तत्त्वानुसार उभारण्याचे नियोजन करण्यात आले आहे. दिल्लीच्या यशस्वी मॉडेलवर आधारित हे थांबे प्रवाशांना सुरक्षित, सुसज्ज आणि तांत्रिकदृष्ट्या अद्ययावत सुविधा देणार आहेत.
सध्या पुण्यातील सुमारे ७,५०० पीएमपी बसथांब्यांपैकी अनेक थांबे अपुरे, छताशिवाय आणि असुविधाजनक अवस्थेत आहेत. यामुळे प्रवाशांना पावसात भिजत किंवा उन्हात तापत उभे राहावे लागते. याशिवाय, बऱ्याच वेळा बस थांबा सोडून पुढे-मागे थांबते, ज्यामुळे वृद्ध, महिला आणि अपंग प्रवाशांना विशेष त्रास होतो.
या समस्येच्या पार्श्वभूमीवर, बीओटी मॉडेल अंतर्गत खासगी भागीदारीद्वारे स्मार्ट थांबे उभारण्याचे धोरण आखण्यात आले आहे. या थांब्यांमध्ये खालील आधुनिक सुविधा असतील:
- सीसीटीव्ही कॅमेरे आणि सुरक्षा व्यवस्था
- महिलांसाठी विशेष सुरक्षिततेची तजवीज
- बस आगमनाची उद्घोषणा व माहिती फलक
- बस वेळापत्रकाचे डिजिटल डिस्प्ले
- बसण्यासाठी आरामदायक बाक आणि छत्रछाया
पीएमपीएमएलच्या व्यावसायिक संचलन विभागप्रमुख दत्तात्रेय झेंडे यांनी सांगितले की, “या स्मार्ट थांब्यांमुळे प्रवाशांना पायाभूत सुविधा मिळणार असून, पीएमपीच्या सेवेचा अनुभव अधिक सुकर व विश्वासार्ह होईल. परिणामी प्रवासी संख्येत निश्चितच वाढ होईल.”
यासंदर्भात पीएमपीचे शिष्टमंडळ लवकरच दिल्ली येथे जाऊन तिथल्या बसथांब्यांचा अभ्यास करणार आहे. मात्र, नवीन व्यवस्थापकीय संचालक पंकज देवरे यांनी अद्याप पदभार स्वीकारलेला नसल्याने दौरा लांबला आहे.
नव्या बसथांब्यांचे महत्त्व:
- पायाभूत सुविधा सुधारणा: प्रवाशांना वाचणारा वेळ आणि त्रास
- सुरक्षिततेचा दर्जा वाढवणे: विशेषतः महिलांसाठी
- प्रवासाचा दर्जा सुधारतो: आधुनिक, स्वच्छ आणि सुसज्ज थांबे
- स्मार्ट शहराकडे वाटचाल: पीएमपीला डिजिटल आणि पर्यावरणपूरक स्वरूप
निष्कर्ष:
पुण्याच्या सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्थेत क्रांतिकारक बदल घडविण्याच्या दिशेने पीएमपीएमएलचा हा निर्णय एक सकारात्मक पाऊल आहे. बीओटी तत्त्वानुसार उभारले जाणारे स्मार्ट बसथांबे केवळ शहराच्या चेहऱ्यात भर घालणार नाहीत, तर प्रवाशांचा अनुभवही अधिक सुखकर बनवतील.