महाराष्ट्र सरकारच्या महत्त्वाकांक्षी ‘लाडकी बहीण योजना’मध्ये मोठा खुलासा झाला आहे. या योजनेत २६.३४ लाख लाभार्थ्यांना अपात्र ठरवण्यात आले असून, जूनपासून अशा लाभार्थ्यांना अनुदानाची रक्कम थांबवण्यात आली आहे. महिला व बालविकास मंत्री आदिती तटकरे यांनी यासंदर्भात माहिती दिली.
ही योजना राज्यातील महिलांना आर्थिक स्वावलंबनासाठी सुरू करण्यात आली होती. मात्र, योजनेच्या अंमलबजावणीदरम्यान अनेक अपात्र लाभार्थ्यांनी याचा लाभ घेतल्याचे निदर्शनास आले. त्यामुळे महिला व बालविकास विभागाने योजना पुनरावलोकन करून कठोर निर्णय घेतला आहे.
मंत्री तटकरे यांनी सांगितले की, “शासनाच्या विविध यंत्रणांनी केलेल्या पडताळणीत अनेक अपात्र लाभार्थी आढळले. त्यामुळे जून २०२५ पासून अशा लाभार्थ्यांना योजनेतून वगळण्यात आले आहे. कोणतीही गैरव्यवस्था होऊ नये म्हणून ही कार्यवाही करण्यात आली.”
योजनेतून वगळण्यात आलेल्या लाभार्थ्यांमध्ये पुरुष लाभार्थी, चुकीची माहिती देणारे अर्जदार, तसेच निकषांमध्ये बसत नसलेले नागरिक यांचा समावेश आहे. विशेष म्हणजे काही पुरुषांनी महिलांच्या नावाने खोटे कागदपत्र तयार करून योजनेचा लाभ घेतल्याचे उघड झाले आहे.
सरकारने योजनेत पारदर्शकता आणण्यासाठी डिजिटल पडताळणी यंत्रणा कार्यान्वित केली असून, पात्र महिलांनाच थेट बँक खात्यात लाभाची रक्कम जमा केली जाणार आहे. यापुढे प्रत्येक लाभार्थ्याची यादी ग्रामपंचायत आणि महापालिका कार्यालयात प्रसिद्ध केली जाणार आहे.
महत्वाचे मुद्दे:
- २६.३४ लाख लाभार्थ्यांना अपात्र ठरवले
- अपात्र लाभार्थ्यांना जून २०२५ पासून रक्कम थांबवली
- डिजिटल पडताळणी व पारदर्शकता वाढवण्यावर भर
- अपात्र अर्जांमध्ये पुरुषांचा देखील समावेश
ही कारवाई महिला सक्षमीकरणासाठी योग्य दिशेने पाऊल असल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे. शासनाकडून लवकरच योजनेच्या सुधारित मार्गदर्शक सूचनाही जाहीर केल्या जाणार आहेत.