🚂🚋🚃🚋🚃🚋🚃
चेन्नई
भारताच्या रेल्वे सेवेत आता क्रांतिकारी बदल घडणार आहेत. चेन्नई येथील इंटीग्रल कोच फॅक्टरी (ICF) मध्ये हायड्रोजनवर चालणाऱ्या देशातील पहिल्या रेल्वेची चाचणी यशस्वी झाली आहे. रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी ही ऐतिहासिक माहिती ट्विटरवरून शेअर केली आणि एक व्हिडीओही पोस्ट केला आहे. ही गाडी संपूर्णत: पर्यावरणपूरक असून, भविष्यात भारतातील हरित ऊर्जा प्रवासाचे द्योतक ठरणार आहे.
🚆 हायड्रोजन रेल्वे म्हणजे काय?
हायड्रोजनवर चालणारी रेल्वे म्हणजे एक अशी यंत्रणा जिथे डिझेल किंवा विजेऐवजी हायड्रोजन इंधन सेल्स वापरले जातात. हे इंधन जळल्यावर धूर किंवा कार्बन डायऑक्साइड निर्माण न होता फक्त वाफ (पाणी) तयार होते. त्यामुळे शून्य प्रदूषण साध्य होते.
🇮🇳 भारताची ऐतिहासिक पाऊलवाट
रेल्वेमंत्रालयाच्या पुढाकाराने विकसित होत असलेल्या या १२०० हॉर्सपॉवरच्या हायड्रोजन ट्रेनची पहिली ड्रायव्हिंग पॉवर कार (DPC) चेन्नईमध्ये चाचणीसाठी दाखल झाली आणि यशस्वीरीत्या धावली. हा क्षण भारतासाठी ऐतिहासिक ठरला.
वैष्णव यांनी म्हटले:
“हायड्रोजनवर चालणारी ही गाडी म्हणजे देशाच्या हरित भविष्याकडे टाकलेले मोठे पाऊल आहे. स्वच्छ ऊर्जा, स्वच्छ हवा आणि आत्मनिर्भर भारत याचे हे प्रतीक ठरेल.”
🌱 पर्यावरणपूरक प्रवासाचे फायदे
हायड्रोजन ट्रेनचे काही महत्त्वाचे फायदे खालीलप्रमाणे:
- शून्य कार्बन उत्सर्जन: गाडी चालताना कार्बन डायऑक्साइड किंवा धूर निघत नाही.
- ध्वनी प्रदूषण कमी: पारंपरिक इंजिनच्या तुलनेत ही ट्रेन शांततेत धावते.
- नवीन रोजगाराच्या संधी: हायड्रोजन इंधन आणि हरित ऊर्जा क्षेत्रात नवीन संधी निर्माण होणार.
- ऊर्जेचा स्वदेशी स्रोत: हायड्रोजन निर्मितीसाठी भारताची उर्जा आत्मनिर्भरता वाढेल.
🔧 पुढील टप्पे आणि योजनेचा विस्तार
रेल्वेमंत्रालयाने जाहीर केले आहे की, १२०० हायड्रोजन ट्रेन तयार करण्याचे उद्दिष्ट भारताने ठरवले आहे. यासाठी भविष्यातील पायाभूत सुविधा उभी केली जाणार असून, उत्पादनासाठी देशातील विविध कोच फॅक्टऱ्यांमध्ये काम सुरू होणार आहे.
🌏 शाश्वत विकासाची दिशा
ही योजना भारताच्या २०७० पर्यंत ‘नेट झीरो’ कार्बन उत्सर्जनचे ध्येय गाठण्यासाठी महत्त्वाची ठरणार आहे. स्वच्छ हायड्रोजन व स्वदेशी निर्मितीमुळे पर्यावरण रक्षण, शाश्वत विकास आणि इंधन आयातीवरचा खर्च कमी होईल.
🗣️ निष्कर्ष :
हायड्रोजनवर चालणाऱ्या रेल्वेची ही यशस्वी चाचणी म्हणजे भारताच्या हरित ऊर्जा प्रवासातील एक मैलाचा दगड आहे. हे केवळ तांत्रिक यश नाही, तर भविष्यातील पिढ्यांसाठी स्वच्छ, सुरक्षित आणि टिकाऊ भविष्यासाठीची आशा आहे.
रेल्वेचा प्रवास आता केवळ गंतव्यापर्यंत पोहोचवणारा नसून, पर्यावरण संवर्धनाचा एक प्रभावी मार्ग बनणार आहे. आणि हीच आहे भारताची खरी ‘हरित क्रांती’!