वस्तू व सेवा कर कायद्यात (जीएसटी) झालेल्या सुधारणा—जीएसटी 2.0—मुळे भारतात कार, बाईक, एसयूव्ही यांच्या खरेदीदारांना मोठा दिलासा मिळत आहे. ३ सप्टेंबर २०२५ रोजी झालेल्या जीएसटी कौन्सिलच्या ५६व्या बैठकीत घोषित केल्या गेलेल्या या सुधारणा २२ सप्टेंबर ते लागू होतील; परंतु या बदलांचा व्यापारी पार्श्वभूमी वेगळी आहे.
ग्राहकांसाठी फायदे
- लहान आणि मध्यम वाहनांवर जीएसटी फक्त १८% – ४ मीटरपेक्षा लहान कार आणि १२–१५००सीसी इंजन असलेल्या गाड्यांवर २८% ऐवजी फक्त १८% जीएसटी लागू होईल, आणि सेस पूर्णपणे रद्द करण्यात आला आहे .
- मोठ्या कारांवर ४०% जीएसटी, पण सेस नाही – ४ मीटरपेक्षा मोठ्या गाड्यांवर आणि उच्च इंजन क्षमतेवर आता साधी ४०% जीएसटी लागू होणार आहे, ज्यामुळे ग्राहकांना एकंदर बोज कमी जाणवेल .
- उत्कृष्ट बचत दर – Hyundai ग्राहकांना ₹2.4 लाखपर्यंत बचत, Creta साठी ₹72,145 पर्यंत .
● Mahindra SUVs: ₹1.01 लाख (Thar 4WD) ते ₹1.56 लाख (XUV 3XO Diesel) पर्यंत | Toyota: Fortuner ₹3.49 लाख, Innova Crysta ₹1.80 लाख, Legender ₹3.34 लाख .
● Tata Motors: Nexon ₹1.55 लाखपर्यंत सवलत .
● Audi: ₹2.6 लाख ते ₹7.8 लाखवर सूट .
हा सर्व डेटा दर्शवतो की जीएसटी सुधारणा ग्राहकांसाठी mobility अधिक किफायतशीर आणि आनंददायी बनविण्याच्या उद्देशाने आहे.
परंतु… डीलर्सना लागलं मोठं नुकसान
१३ सप्टेंबर रोजी लागू होणाऱ्या सेस रद्दीमुळे, ज्यांनी जुन्या उच्च दरावर स्टॉकवरून कार घेतल्या आहेत, त्यांना परतावा मिळत नाही, ज्यामुळे संभावित फटका ₹2,500 कोटींपर्यंत पोहोचू शकतो .
Deloitte India च्या Sheena Sareen यांनीही या संवेदनशील प्रसरण काळाची (२२ सप्टेंबरपर्यंतचा) जाणीव दखवली आणि “वर्किंग कॅपिटलवर ताण” यावर लक्ष केंद्रीत केले .
डीलर्सनी या संदर्भात अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन, औद्योगिक कंपन्या आणि बँका यांना ₹2,500 कोटींच्या सेस परतावा किंवा समायोजनासाठी अर्ज केला आहे .
सारांश (Summary)
बाजू फायदे / फटका ग्राहक 18–18% जीएसटी (लहान वाहनांसाठी), मोठ्या वाहनांवर 40% जीएसटी; मोठी बचत, विविध ब्रँड्सवर ₹2 लाखांपर्यंत सवलत डीलर जुन्या उच्च करदरांवर स्टॉकवरून चोरीचा फटका, परतावा नाही, ₹2,500 कोटींच्या अंदाजावर नफा निगेटिव्ह
संदर्भ (Sources)
- ५ सप्टेंबर २०२५ रोजी Economic Times मध्ये प्रकाशित रिपोर्टनुसार, कार स्वस्त झाल्या पण डीलर्स ₹2,500 कोटींचा फटका बघत आहेत .
- Hyundai, Tata, Mahindra, Toyota, Audi आणि इतर प्रमुख कंपन्यांनी जीएसटी बचतीतून ग्राहकांना सूट दिली आहे .
- Dealers विनंती करत आहेत की, सेसमध्ये समायोजन किंवा परतावा मिळावा .