भारतीय रेल्वे, जगातील सर्वात मोठ्या रेल्वे नेटवर्कपैकी एक, नेहमीच त्याच्या प्रवाशांसाठी किफायतशीर आणि विश्वासार्ह सेवा देण्यासाठी ओळखली जाते. पण या विशाल जाळ्यात एक अशी ट्रेन आहे जी गेल्या 75 वर्षांपासून मोफत सेवा देते – भाक्रा-नांगल ट्रेन. ही गाडी आजही कोणत्याही तिकीटाशिवाय प्रवाशांना प्रवास करण्याची सुविधा देते.
भाक्रा-नांगल ट्रेनची वैशिष्ट्ये
भाक्रा-नांगल ट्रेन पंजाबमधील नांगल आणि हिमाचल प्रदेशातील भाखडा या दरम्यान 13 किलोमीटरचे अंतर पार करते. या प्रवासादरम्यान गाडी केवळ पाच स्थानकांवर थांबते आणि प्रवाशांना सतलज नदी व शिवालिक टेकड्यांच्या अप्रतिम दृश्यांचा आनंद घेता येतो.
ऐतिहासिक वारसा
1948 साली भाक्रा-नांगल धरणाच्या बांधकामासाठी कामगार आणि साहित्य वाहून नेण्यासाठी या ट्रेनची सुरुवात झाली. धरणाचे काम पूर्ण झाल्यानंतरही गावांना जोडण्यासाठी ही सेवा सुरू ठेवण्यात आली. ट्रेनच्या डब्यांची निर्मिती कराची येथे झाली असून त्यातील खुर्च्या ब्रिटिशकालीन लाकडापासून बनवण्यात आल्या आहेत.
हेही वाचा –
मोफत प्रवास का?
भाखड़ा ब्यास मॅनेजमेंट बोर्ड (बीबीएमबी) या ट्रेनचे व्यवस्थापन करते. त्यांनी एकदा तिकीट प्रणाली लागू करण्याचा विचार केला होता. मात्र, या गाडीचा ऐतिहासिक वारसा जपण्यासाठी ती मोफत ठेवण्याचा निर्णय घेण्यात आला. तिकीट नसल्यामुळे या गाडीत टीटी (तिकीट तपासनीस) देखील नाही.
जुन्या इंजिनांचे आकर्षण
सुरुवातीला वाफेच्या इंजिनाने सुरू झालेली ही गाडी 1953 मध्ये अमेरिकेतून आयात केलेल्या डिझेल इंजिनवर चालवण्यात आली. ही इंजिने आजही कार्यरत असून, ती भारतातील इंजिन तंत्रज्ञानाच्या प्रवासाची साक्ष देतात.
प्रवास वेळापत्रक
ही गाडी रोज सकाळी 7.05 वाजता नांगल येथून सुटते आणि 8.20 वाजता भाखडा येथे पोहोचते. परतीचा प्रवास दुपारी 3.05 वाजता सुरू होतो आणि 4.20 वाजता समाप्त होतो.
प्रवाशांसाठी खास अनुभव
भाक्रा-नांगल ट्रेन प्रवाशांना नुसता प्रवासच नाही, तर इतिहास आणि निसर्गाचा देखील आनंद देणारी एक अप्रतिम भेट आहे. भाक्रा धरणाचे विहंगम दृश्य आणि शिवालिक टेकड्यांचा नयनरम्य अनुभव घेण्यासाठी ही गाडी एक अनोखी संधी प्रदान करते.
भाक्रा-नांगल ट्रेन ही भारताच्या सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक वारशाचा एक जिवंत भाग आहे, ज्याने अनेक दशकांपासून प्रवाशांचे लक्ष वेधून घेतले आहे.
- केंद्रीय अर्थसंकल्प 2025: 12 लाख रुपयांपर्यंतचे उत्पन्न करमुक्त, नवीन कर प्रणालीत मोठी सवलत
- अल्लू अर्जुनच्या घरावर हल्ला: वादग्रस्त घटनांमुळे सुपरस्टारने घेतला मोठा निर्णय
- जैसलमेरमध्ये जीएसटी परिषदेची बैठक; दरांमध्ये महत्त्वाचे बदल, महागाईचा भार वाढला
- तुम्ही पाहायलाच हवेत: 2024 चे 10 दमदार हिंदी सिनेमे
- मुंबई आणि टीम इंडियाला अलविदा, पृथ्वी शॉ या देशासाठी खेळणार विश्वचषक!