लंडन, 21 ऑगस्ट 2025 – ब्रिटनमध्ये भारतीय वंशीय सुप्रसिद्ध उद्योगपती व परोपकारी लॉर्ड स्वराज पॉल (Lord Swraj Paul) यांचे गुरुवारी लंडनमध्ये, 94 वर्षांच्या वयात निधन झाले . जालंधर (पंजाब) येथे जन्मलेले, MIT मधून अभियांत्रिकी शिक्षण घेऊन लॉर्ड पॉल यांनी 1968 साली लंडनमध्ये Caparo Group ची स्थापना केली, ज्याने पुढे स्टील, अभियांत्रिकी व ऑटोमोटिव्ह क्षेत्रात आघाडी मिळवली .
त्यांनी व्यवसायाच्या इतिहासात एक उल्लेखनीय टप्पा गाठला — Escorts आणि DCM अशा प्रमुख भारतीय कंपन्यांवर त्यांनी केलेल्या ‘hostile takeover’ प्रयत्नांनी 1980च्या दशकातील भारतीय उद्योगविश्वात संभ्रम निर्माण केला, आणि त्याचा परिणाम म्हणून ‘Bombay Club’ नावाच्या भारतीय उद्योगपतींच्या गटाची स्थापना झाली .
व्यवसायाच्या पलीकडे, लॉर्ड पॉल होते एक महान परोपकारी. आपल्या चार वर्षांच्या मुलगी अंबिकाच्या कर्करोगामुळे झालेल्या निधनानंतर त्यांनी अंबिका पॉल फाउंडेशनची स्थापना केली, ज्याद्वारे शिक्षण, आरोग्य आणि बालकल्याणाच्या क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात योगदान झाले. त्यांच्या स्मरणार्थ लंडन झूच्या Ambika Paul Children’s Zoo चा समावेश आहे .
शिक्षण‑सेवेतही त्यांनी महत्वपूर्ण योगदान दिले: University of Wolverhampton चे Chancellor, University of Westminster चे Chancellor; MIT मध्ये Swraj Paul Theatre आणि शिष्यवृत्ती निधी; तसेच अनेक आंतरराष्ट्रीय विद्यापीठांमध्ये मानद उपाध्या .
राजकीय व सार्वजनिक जीवनात, 1996 साली ते लॉर्ड पॉल म्हणून House of Lords मध्ये लोके peer झाले. 2008–10 दरम्यान ते Deputy Speaker म्हणून निवडले गेले आणि 2009 मध्ये Privy Council चे सदस्यही झाले .
भारताच्या पंतप्रधान नरेंद्र मोदींनी त्यांचे दुःख व्यक्त करत सोशल मीडियावर म्हटले:
“दीर्घ उद्योग, समाजसेवा व भारत‑ब्रिटन संबंध दृढ करण्याच्या त्यांच्या योगदानाची अखंड आठवण राहील” .
उद्योग, परोपकार, शिक्षण आणि जागतिक संबंध यात त्यांनी केलेले कार्य म्हणजे भविष्याच्या पिढ्यांसाठी एक प्रेरणादायी वारसा.