मथुरा येथील श्रीकृष्ण जन्मभूमी आणि शाही ईदगाह प्रकरणात आज एक महत्त्वपूर्ण वळण आले आहे. इलाहाबाद उच्च न्यायालयाने हिंदू पक्षाने केलेली ती याचिका फेटाळली आहे, ज्यामध्ये शाही ईदगाह मशीदला अधिकृतपणे “विवादित रचना” म्हणण्याची मागणी करण्यात आली होती.
🔹 याचिकेची नेमकी मागणी काय होती?
हिंदू पक्षाने न्यायालयात दावा केला होता की शाही ईदगाह मशीद ही मूळ श्रीकृष्ण जन्मभूमीवर अनधिकृतपणे उभारलेली आहे, त्यामुळे ती एक “विवादित रचना” म्हणून संबोधली जावी. मात्र न्यायालयाने हे मान्य न करता याचिका सध्याच्या टप्प्यावर फेटाळली.
या निर्णयात न्यायमूर्ती राम मनोहर नारायण मिश्र यांनी नमूद केले की, सध्या तरी अशा कोणत्याही ठोस पुराव्याअभावी ती “विवादित” म्हणता येणार नाही.
🏛 १८ प्रकरणांची एकत्रित सुनावणी सुरू
श्रीकृष्ण जन्मभूमी आणि शाही ईदगाह प्रकरणाशी संबंधित १८ वेगवेगळ्या याचिकांची एकत्रित सुनावणी सध्या इलाहाबाद उच्च न्यायालयात सुरू आहे. या सर्व प्रकरणांची सुरुवात मथुरा जिल्हा न्यायालयात झाली होती, आणि मे २०२३ मध्ये ती उच्च न्यायालयात हस्तांतरित करण्यात आली.
📜 मागील महत्त्वाचे निर्णय
- मे २०२५: श्री राधाराणीला पक्षकार करण्याची मागणी फेटाळली. न्यायालयाने धार्मिक पुराणांवर आधारित दावे पुरेसे मानले नाहीत.
- एप्रिल २०२५: सर्वोच्च न्यायालयाने हिंदू पक्षाला याचिकेत बदल करण्यास परवानगी दिली. त्यामुळे आता भारतीय पुरातत्व विभाग (ASI) पक्षकार म्हणून समाविष्ट झाला आहे.
- १९२०: वादग्रस्त स्थळाला ASIने संरक्षित स्मारक म्हणून घोषित केले होते.
🕵️♂️ पुढे काय?
या प्रकरणाची पुढील सुनावणी लवकरच होणार आहे. न्यायालय आता कायदेशीर, ऐतिहासिक व पुरातत्वीय पुराव्यांवर आधारित निर्णय घेईल. ASI या संस्थेची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची ठरणार आहे.
⚖️ कायदा काय सांगतो?
Places of Worship Act, 1991 या कायद्यानुसार, १५ ऑगस्ट १९४७ नंतर कोणत्याही धार्मिक स्थळाचा मूळ स्वरूपात बदल करता येत नाही. अयोध्या प्रकरणाला यामधून वगळण्यात आले होते. आता पाहावे लागेल की मथुरा प्रकरणातही असेच काही अपवाद लागू होतील का.
📌 निष्कर्ष
आजच्या निर्णयाने उच्च न्यायालयाने स्पष्ट केले की भावनांपेक्षा पुरावे आणि कायदापुरातत्वीय व ऐतिहासिक तथ्ये विचारात घेतली जातील.
NewsViewer.in वाचकांसाठी आम्ही या ऐतिहासिक व संवेदनशील प्रकरणाशी संबंधित सर्व महत्त्वाच्या अपडेट्स वेळोवेळी पोहोचवत राहू. वाचत राहा आणि अपडेटेड राहा!