जुलै 2025 पासून भारतात काही महत्त्वाचे आर्थिक बदल लागू झाले आहेत, जे सर्वसामान्य नागरिकांच्या दैनंदिन व्यवहारांवर परिणाम करणार आहेत. यामध्ये पॅन कार्ड, तात्काळ रेल्वे तिकिटे, UPI व्यवहार, GST रिटर्न आणि बँकिंग सेवा यांसंबंधी नियमांचा समावेश आहे. जाणून घ्या हे बदल नेमके कोणते आहेत आणि ते तुमच्यावर कसे परिणाम करतील.
1. पॅन कार्डसाठी आधार अनिवार्य
1 जुलै 2025 पासून नवीन पॅन कार्ड मिळवण्यासाठी आधार प्रमाणीकरण बंधनकारक करण्यात आले आहे. यापुढे मतदान कार्ड, जन्म प्रमाणपत्र किंवा इतर कोणतेही पर्यायी दस्तऐवज ग्राह्य धरले जाणार नाहीत. यामुळे ओळख प्रमाणीकरण अधिक सुरक्षित होणार आहे.
2. आयकर रिटर्न भरण्याची अंतिम तारीख वाढवली
2025-26 करसत्रासाठी ITR भरण्याची अंतिम तारीख 31 जुलैऐवजी 15 सप्टेंबर 2025 करण्यात आली आहे. करदात्यांना यामुळे अधिक वेळ मिळणार आहे.
3. IRCTC तात्काळ तिकीट नियमात बदल
- आधार लिंक बंधनकारक: तात्काळ तिकीट बुकिंगसाठी IRCTC खातं आधारशी लिंक असणे गरजेचे.
- OTP प्रमाणीकरण आवश्यक: 15 जुलैपासून बुकिंग करताना आधारशी लिंक केलेला मोबाइल नंबरवर OTP प्रमाणीकरण आवश्यक आहे.
- एजंट बुकिंगवर मर्यादा: सकाळी 10:00 ते 10:30 (AC) आणि 11:00 ते 11:30 (Non-AC) या वेळेत एजंट बुकिंग करता येणार नाही; फक्त वैयक्तिक ग्राहकांसाठी खुली असणार.
- किराया वाढ: Non-AC साठी ₹0.01/किमी आणि AC साठी ₹0.02/किमी दरवाढ झाली आहे.
- चार्ट तयार होण्याची वेळ: आता चार्ट ट्रेन निघण्याच्या 8 तासांपूर्वी तयार केला जाईल (पूर्वी 4 तास).
4. UPI व्यवहारांसाठी परतावा (Chargeback) प्रक्रिया सुलभ
NPCI ने बँकांना UPI व्यवहारात परतावा देण्यासाठी थेट अधिकार दिले आहेत. यामुळे अयशस्वी किंवा वादग्रस्त व्यवहारांमध्ये पैसे परत मिळवण्याची प्रक्रिया जलद होणार आहे.
5. बँकिंग शुल्क व क्रेडिट कार्ड बदल
- ATM शुल्क: ICICI बँक आता आंतरराष्ट्रीय ATM वापरासाठी ₹125 शुल्क आकारेल.
- शाखा व्यवहार शुल्क: महिन्याला तीनपेक्षा जास्त कॅश व्यवहार केल्यास ₹150 शुल्क आकारले जाईल.
- क्रेडिट कार्ड व्यवहार: HDFC बँक आता भाडे, वीज बिल, ऑनलाइन वॉलेट लोड यासारख्या व्यवहारांवर 1% शुल्क आकारेल (कमाल ₹4999).
- SBI कार्ड: मोफत विमा सेवा बंद; आता EMI, GST रकमेचा समावेश किमान देय रकमेच्या गणनेत केला जाईल.
6. GST रिटर्न GSTR-3B आता संपादित करता येणार नाही
एकदा GSTR-3B सबमिट केल्यावर तो एडिट करता येणार नाही. यासोबतच, तीन वर्षांपूर्वीचा कोणताही GST रिटर्न आता उशिराने सुद्धा सबमिट करता येणार नाही.
7. लघु बचत योजनांचे व्याज दर बदलण्याची शक्यता
PPF, NSC, सुकन्या समृद्धी योजना, SCSS यांसारख्या बचत योजनांचे व्याज दर जुलै–सप्टेंबर 2025 तिमाहीसाठी लवकरच पुन्हा ठरवले जाणार आहेत.
एकूण बदलांचा सारांश
श्रेणीनवीन नियम पॅन कार्डनवीन अर्जासाठी आधार अनिवार्य आयकरITR ची अंतिम तारीख 15 सप्टेंबर तात्काळ रेल्वेआधार लिंक, OTP व एजंट मर्यादा UPIChargeback बँकेकडून थेट बँक शुल्कATM/शाखा व्यवहार व क्रेडिट कार्ड बदल GSTGSTR-3B सबमिटनंतर एडिट करता येणार नाही बचत योजनानवीन व्याज दर लवकरच
NewsViewer.in वर नियमितपणे भेट देत राहा, अशाच महत्त्वाच्या नियम बदलांबाबत माहिती घेण्यासाठी!