मुख्य मुद्दे:
एका दिवसात 2 लाखांपेक्षा जास्त रोख रक्कम घेणे अवैध.
व्यवसायासाठी 10,000 रुपयांपेक्षा जास्त रोख खर्च मान्य नाही.
20,000 रुपयांपेक्षा जास्त रोख कर्ज/ठेव बेकायदेशीर.
लग्न खर्चासाठी 2 लाखांपेक्षा जास्त रोख व्यवहारांवर बंदी.
भारतामध्ये रोख व्यवहारांवरील कडक निर्बंध आता अधिक कडक करण्यात आले आहेत. आयकर विभागाने काही विशेष नियम लागू केले असून, त्यानुसार रोख व्यवहारांवर नियंत्रण आणले जात आहे. नियमांचे उल्लंघन केल्यास मोठ्या दंडासह कायदेशीर कारवाई होऊ शकते.
2 लाखांपेक्षा जास्त रोख व्यवहारांवर बंदी
आयकर कायद्याच्या 269ST कलमानुसार, एका दिवसात 2 लाखांपेक्षा जास्त रोख रक्कम मिळवणे बेकायदेशीर ठरते. यामध्ये व्यक्ती ते व्यक्ती व्यवहारांचा समावेश आहे. उदा., जर एखाद्या व्यक्तीने विविध स्त्रोतांमधून एका दिवसात 2 लाखांपेक्षा जास्त रक्कम घेतली, तर तो नियमांचा भंग मानला जाईल.
व्यवसायांसाठी 10,000 रुपयांची मर्यादा
व्यवसाय करत असलेल्या व्यक्तींसाठी एका दिवसात 10,000 रुपयांपेक्षा जास्त रोख खर्च आयकर विभाग मान्य करणार नाही. मात्र, ट्रान्सपोर्ट व्यवसायासाठी ही मर्यादा 35,000 रुपये आहे.
20,000 रुपयांपेक्षा जास्त रोख कर्ज किंवा ठेव बेकायदेशीर
आयकर कायद्याच्या 269SS आणि 269T कलमांनुसार, 20,000 रुपयांपेक्षा जास्त रोख स्वरूपात कर्ज घेणे किंवा देणे हे बेकायदेशीर ठरते. या नियमाचे उल्लंघन केल्यास कर्जाच्या संपूर्ण रकमेवर 100% दंड लावला जाऊ शकतो.
लग्न आणि कार्यक्रम खर्चासाठी नियम
लग्न किंवा अन्य वैयक्तिक कार्यक्रमांसाठी 2 लाखांपेक्षा जास्त रोख रक्कम देणे/घेणे बेकायदेशीर आहे. विक्रेता किंवा सेवाकारक दोघांनाही आयकर विभागाकडून चौकशीचा सामना करावा लागू शकतो.
बँकेत रोख जमा करताना पॅन क्रमांक आवश्यक
जर तुम्ही बँकेत 50,000 रुपयांपेक्षा जास्त रक्कम जमा करत असाल, तर पॅन क्रमांक देणे अनिवार्य आहे. तसेच, एका आर्थिक वर्षात 10 लाखांपेक्षा जास्त रोख जमा झाल्यास ती माहिती आयकर विभागाला द्यावी लागते.
नियमांचे पालन कसे करावे?
सर्व मोठे व्यवहार बँकिंग चॅनल (जसे की चेक, डिमांड ड्राफ्ट, किंवा ऑनलाइन ट्रान्सफर) द्वारे करा.
प्रत्येक व्यवहाराचा योग्य दस्तऐवज ठेवा.
रोख व्यवहारांवर निर्बंधांशी संबंधित नियमांचे काटेकोरपणे पालन करा.
नियम मोडल्यास कायदेशीर परिणाम
नियम मोडल्यास तुम्हाला मोठा दंड किंवा तुरुंगवासाची शिक्षा होऊ शकते. त्यामुळे आर्थिक व्यवहार करताना नियमांचे पालन करणे अत्यावश्यक आहे.
- केंद्रीय अर्थसंकल्प 2025: 12 लाख रुपयांपर्यंतचे उत्पन्न करमुक्त, नवीन कर प्रणालीत मोठी सवलत
- अल्लू अर्जुनच्या घरावर हल्ला: वादग्रस्त घटनांमुळे सुपरस्टारने घेतला मोठा निर्णय
- जैसलमेरमध्ये जीएसटी परिषदेची बैठक; दरांमध्ये महत्त्वाचे बदल, महागाईचा भार वाढला
- तुम्ही पाहायलाच हवेत: 2024 चे 10 दमदार हिंदी सिनेमे
- मुंबई आणि टीम इंडियाला अलविदा, पृथ्वी शॉ या देशासाठी खेळणार विश्वचषक!